Milovan Vitezović

[Boki]

​

​

11. septembar 1944. Vitezovići kod Kosjerića​

srpski pisac, profesor univerziteta​

​

Piše pesme, romane, eseje, kritike, aforizme, filmska i TV scenarija. Objavio je oko pedeset knjiga u preko dvesta izdanja; zastupljen je u preko pedeset antologija srpske i svetske poezije, proze, književnosti za decu, aforizama, fantastike i televizijskih drama. Knjige je objavljivao na nemačkom, engleskom, rumunskom francuskom, italijanskom, slovenačkom, makedonskom, ruskom, mađarskom, i grčkom jeziku. Prevođen je i objavljivan u periodici i antologijama na poljskom, češkom, letonskom, mađarskom, francuskom, švedskom, hebrejskom, kineskom, bugarskom i albanskom jeziku.

Aforizmi su mu objavljivani u nizu evropskih novina, od hamburškog Sterna, do moskovske Nedelje, prevođeni i na grčki, rumunski, hebrejski, švedski, italijanski... Vitezović je jedan od retkih naših savremenika, čija je knjiga bila zabranjena, pa čak i spaljivana u svom prvom izdanju; radi se o zbirci aforizama Srce me je otkucalo. Njegovi satirični tekstovi često su objavljivani u Ježu. Autor je mnogih televizijskih drama i serija, tekstova za pozorišna izvođenja i filmskih scenarija. Televizijski filmovi snimljeni po njegovim scenarijima prikazivani su na evropskim televizijama ORF i ZDF.

Serija Vuk Karadžić donela mu je Evropsku nagradu za televiziju.

Rođen je u Vitezovićima kod Kosjerića 11. septembra 1944. godine. Školovao se u Tubiću, Kosjeriću, Užicu i Beogradu; diplomirao je na Filološkom fakultetu, odsek opšta književnost, potom i na Fakultetu dramskih umetnosti, odsek dramaturgija. Bio je operativni urednik u Književnim novinama; u omladinskoj reviji Susret omladine, radio je kao urednik za književnost do 1969. godine, a od tada kao urednik glasila Čivija. Funkciju urednika igranih serija na RTS-u imao je od 1977. do 1991. godine, kada postaje glavni urednik Umetničko–zabavnog programa RTS-a, zahvaljujući svojim bliskim vezama s režimom Slobodana Miloševića. Član je Udruženja književnika Srbije i srpskog PEN centra; govori i piše za Nacionalnu reviju, magazin o nacionalnoj baštini Srbije. Kada je u ratnom stanju tokom NATO bombardovanja dobio naredbu da napravi spisak ljudi Umetničkog programa za prinudne odmore i izgledno otpuštanje, poslao je spisak sa samo jednim imenom – Milovan Vitezović. Zato je suspendovan, smenjen i poslat na prinudni odmor, koji se odužio godinama. Na Akademiju umetnosti pozvan je da u zvanju docenta od 2001. godine predaje Filmski i TV scenario. Sada je onde u zvanju redovnog profesora na Katedri za dramaturgiju. Upravni odbor Udruženja književnika Srbije predložio ga je 30. marta 2012. za dopisnog člana Srpske akademije nauka i umetnosti, ali nije izabran.

Kao spoljni urednik za kapitalna dela Zavoda za udžbenike i nastavna sredstva učestvovao je u priređivanju dela Pavla Popovića, Bogdana Popovića, Jovana Skerlića, Milana Kašanina i devet tomova Stojana Novakovića. Jedan je od priređivača Sabranih dela Sime Milutinovića Sarajlije.​

​

​

Dobitnik je brojnih nagrada od kojih su najznačajnije: Zmajeve dečje igre (1978. god.), Velike Bazjaške povelje u Bukureštu 2005. godine, Kočićeva nagrada (2005. god.) ־ Republika Srpska, Zlatno Gašino pero (2006. god.), nagrada Glasa javnosti Meša Selimović drugo mesto (2000. god.).

Bio je kandidat za Antologiju najboljih svetskih satiričara koja je objavljena u SAD 2007. godine.

U Novom Sadu, juna 2007. godine, pripala mu je čast da dobije Zmajev pesnički štap i otvori Zmajeve dečje igre, najveći festival dečjeg stvaralaštva u Evropi.

Ekranizacija njegovog romana Lajanje na zvezde osvojila je prestižnu domaću nagradu Zlatna novosadska arena i nagradu festivala u Herceg Novom.

Patrijarh srpski Irinej ga je 22. februar 2012. odlikovao Ordenom Svetog despota Stefana.
​

​

Kao pripovedač, tok radnje vodi neosetno, spontano i s mnogo humora prilagođenog situaciji; dela se odlikuju razvijenom fabulom, anegdotskom naracijom, potpuno dočaranom atmosferom doba o kom se govori. Opseg tema kojima se Vitezović služi veoma je širok, od istorijskih ličnosti i događaja, preko izmišljenih likova našeg vremena, pa do omladinskog štiva koje predstavlja hroniku mladosti svih nas. U svojim delima pruža ne samo uvid u život i svet likova, već slika različite predele dajući opštu sliku prostora i vremena. Radovi Milovana Vitezovića zauzeli su mesto u školskoj lektiri, takođe i u nemačkoj srednjoškolskoj čitanci. Kao gost-urednik u Zavdu za udžbenike i nastavna sredstva, u ediciji kapitalnih izdanja uredio je izabrana dela Bogdana Popovića, Jovana Skerlića, Milana Kašanina i Stojana Novakovića.​

Romani

Šešir profesora Koste Vujića
Lajanje na zvezde (28 izdanja)
Milena iz Knez Mihailove
Sveta ljubav
Hajduk Veljko Petrović
Evropske godine kneza Miloša
Čarape kralja Petra
Simfonija Vinaver
Sinđelić se sa suncem smirio
Princ Rastko
Bulerleska u Parizu,
Kad je neven bio sunce
Gospođica Desanka

Hajduk Veljko Petrović, Evropske godine kneza Miloša i Čarape kralja Petra su istorijski romani na čijoj je građi Vitezović radio gotovo dvadeset godina.​

Aforizmi

Čoveče, naljuti se,
Srce me je otkucalo...

Druga dela

Poezija za decu, sabrana dela: Antologija jugoslovenske poezije za decu (I- IV), Zeleni miš, Lepim suncem odlikovani, Sve boje sveta...
Televizjske drame i serije

Gde cveta limun žut
Kraljevina Srbija
Kneževina Srbija
Dimitrije Tucović
Vuk Karadžić
Onda lole izmisli parole
Đačko doba
Snohvatice I i II

Tekstovi za pozorišna izvođenja

Disko
Tesno doba
Usklađivao lud zbunjenog
Dobro došli..

Scenarij za film

Vanbračna putovanja
Branislav Nušić
Snovi, život, smrt Filipa Filipovića
Lajanje na zvezde​

​

​

 

[Boki]

​

​

 

[Boki]

​

​

​

​

​